اثرات بلندمدت درمان ترکیبی نخ کلاژنساز و پیآرپی بر جوانسازی پوست

افزایش تمایل به جوانسازی پوست و لیفت صورت بدون جراحی، ترکیب روشهای کمتهاجمی مانند نخ کلاژنساز (Thread Lifting) و پیآرپی (PRP) در سالهای اخیر محبوب شده است. نخهای کلاژنساز از جنس پلیدیاکسانون (PDO) زیر پوست قرار میگیرند و با لیفت ملایم بافتهای شلشده، کلاژنسازی را تحریک میکنند. ماده غلیظشده پلاکتی در PRP سرشار از فاکتورهای رشد است که با ترمیم و بازسازی بافت پوست، کیفیت و قوام پوست را بهبود میبخشد. مطالعات جدید ۲۰۲۵ نشان میدهند که استفاده از ترکیب این دو روش میتواند نتایج گستردهتری بهدنبال داشته باشد، اگرچه شواهد بالینی کامل از اثربخشی بلندمدت آن هنوز محدود است. به طور خلاصه، نخ کلاژنساز اثر لیفت فوری با تحریک ساخت کلاژن برای پایداری بلندمدت دارد و پیآرپی به بهبود تن پوست، رطوبت و ساختار پوست کمک میکند.
نخ کلاژنساز (Thread Lifting)
نخ کلاژنساز یک روش جوانسازی کمتهاجمی است که با قراردادن نخهای قابلجذب (معمولاً PDO) زیر پوست عمل لیفتینگ را انجام میدهد. این نخها بعد از جذب شدن، موجب کلاژنسازی موضعی شده و آثار لیفت پوست را حفظ میکنند. یک مطالعه دو ساله نشان داد که لیفت صورت با نخ کلاژنساز اثرات چشمگیری دارد؛ بهبود پوست تا ارتفاع ۳–۱۰ میلیمتر گزارش شده و رضایت بیماران بسیار بالا است (با نرخ عوارض حدود ۴.۸٪). این یافتهها حاکی از ماندگاری نسبتا طولانی نتایج و تأثیرات درمانی مثبت نخ است. مطالعات مروری نیز نشان میدهند استفاده از نخهای قابل جذب با کیفیت بالا میتواند لیفت طولانیمدت موضعی ایجاد کند. بنابراین، نخ کلاژنساز «لیفت طبیعی» ظریف اما قابلتوجهی ارائه میدهد که بدون برش جراحی صورت میگیرد و دوره نقاهت کوتاهی دارد.
مزایا و معایب نخ کلاژنساز
-
مزایا: لیفت ملایم و طبیعی صورت بدون جراحی، تحریک خودبخودی کلاژن در پوست، افزایش قوام و الاستیسیته پوست، دوره نقاهت کوتاه. از آنجا که نخها جذب میشوند، نیازی به جراحی تخلیه نخ نیست.
-
معایب: بروز تورم، کبودی یا درد مختصر در محل قرار دادن نخ که بهطور معمول کوتاهمدت است. شایعترین عوارض گزارششده در مطالعات، تورم (حدود ۳۵٪ موارد)، ناهمواری موقت پوست (dimpling) و بیحسی موضعی (۶٪) بوده است. سایر مشکلات نادر شامل مشاهده یا احساس نخ زیر پوست (۴٪)، عفونت محل کارگذاری (۲٪) یا برجستهشدن نخ (۲٪) است. نرخ رضایت اولیه پس از لیفت با نخ بسیار بالاست (۹۸٪)، اما در طولانیمدت (حدود ۶ ماه تا یک سال) ممکن است به حدود ۸۸٪ کاهش یابد. بهعلاوه، استفاده از نخهای غیردوبلبافتی یا در سنین بالا با خطر عوارض بیشتری همراه است.
پیآرپی (PRP)
پیآرپی درمانی است که در آن با استفاده از خون خود بیمار پلاسمای غلیظشده پلاکتی با فاکتورهای رشد بالا تهیه و به پوست تزریق میشود. این فاکتورهای رشد با تحریك سلولهای بنیادی و فیبروبلاستها، موجب بازسازی کلاژن و بهبود کیفیت پوست میشوند. در مطالعات مختلف، پیآرپی بهطور مکرر باعث بهبود چینوچروکهای سطحی، افزایش شفافیت، رطوبت و لطافت پوست و یکنواختی رنگدانهها شده است. یک بررسی مروری ۲۰۲۳ نشان داد در اغلب مطالعات، پیآرپی تا حدودی علائم پیری صورت را کاهش میدهد (مانند چینوچروک، بافت پوست و لکهها). این درمان عموماً بدون نیاز به جراحی یا تزریق اجسام خارجی (فیلر) انجام میشود و از آنجا که از خون خود فرد استفاده میشود، عوارض جدی ندارد. با این حال، نتایج پیآرپی نیازمند چند جلسه تکرار برای تثبیت اثر است و تغییرات حاصل نسبتاً تدریجی و ملایم هستند.
مزایا و معایب پیآرپی
-
مزایا: کاملاً خودایمن و بیخطر؛ بهبود رنگ و شفافیت پوست و بافت کلی، افزایش تولید کلاژن طبیعی. مدت بهبود و بازیابی کوتاه است. میتواند جایگزینی طبیعی برای فیلرهای پوستی باشد.
-
معایب: نیاز به جلسات متعدد (مثلاً ۲–۳ جلسه) برای نتایج مشخص. اثرات پیآرپی ممکن است تنها چند ماه تا یک سال ماندگار باشد و پس از آن نیاز به تکرار باشد (با توجه به مراکز مختلف بین ۶ تا ۱۸ ماه گزارش شده است). شواهد علمی در مورد شدت و پایایی اثرات پیآرپی هنوز مختلط است. در موارد بسیار نادر، احتمال بروز عفونت یا حساسیت در محل تزریق وجود دارد (گرچه فوقالعاده نادر است).
درمان ترکیبی نخ کلاژنساز و پیآرپی
ترکیب دو روش نخ و پیآرپی تلاش میکند تا از مزایای هر دو برخوردار شود: لیفت ساختاری و کلاژنسازی ناشی از نخ و بازسازی سلولی و بهبود کیفیت پوست با پیآرپی. یک مطالعه دو ساله (Ali 2018) نشان داد که وقتی نخ کلاژنساز با سایر روشهای جوانسازی مانند بوتاکس، فیلرها و/یا PRP ترکیب شود، نتایج جوانسازی بهطور قابلتوجهی بهبود مییابد. به عبارت دیگر، استفاده همزمان از PRP میتواند فرآیند بازسازی پوست را تقویت کرده و نتایج لیفت ناشی از نخ را به مرور زمان پایدارتر کند. از جمله فواید احتمالی این درمان ترکیبی میتوان به افزایش تولید کلاژن و بهبود بافت عمقی پوست اشاره کرد. با این حال، باید توجه داشت که شواهد بالینی گسترده و تصادفیشده برای تأیید اثربخشی این ترکیب هنوز ضعیف است؛ بسیاری از گزارشها بر مطالعات موردی و تجارب کلینیکی محدودند. بههرحال، تجربیات عملی نشان میدهد که ترکیب درمانها ممکن است نتایج طبیعیتر و فراگیرتری در جوانسازی صورت بدون جراحی ایجاد کند.
دوام نتایج
مطالعات نشان میدهد اثر نخ کلاژنساز عموماً تا حدود یک تا دو سال ماندگاری دارد و در طولانیمدت نیز بافت جدید کلاژن تولیدشده پشتیبان لیفت پوست خواهد بود. از سوی دیگر، تاثیر پیآرپی به مرور و با جلسات پیاپی ایجاد میشود و برای حفظ آن معمولاً تکرار هر چند ماه یکبار توصیه میشود. در درمان ترکیبی، انتظار میرود که نتایج حاصل حداقل معادل هر یک از روشها باشد، با این تفاوت که تقویت کلاژنیافته میتواند دوام بهبود پوست را افزایش دهد؛ اما داده دقیقی در این خصوص در دست نیست. بهطور کلی، در جلسات پیگیری یک مطالعه متاآنالیز دیده شد که رضایت بلندمدت از لیفت نخ کلاژنساز اندکی کاهش مییابد و احتمالاً افزودن PRP بتواند به حفظ نتایج کمک کند، گرچه نیاز به شواهد بیشتر وجود دارد.
شواهد علمی و مطالعات بالینی
مطالعات و مرورهای اخیر نشان میدهند که برای PRP و نخ کلاژنساز بهطور جداگانه شواهد متعددی وجود دارد، اما پژوهشهای مقایسهای قوی در مورد اثر ترکیبی این دو محدودند. بررسیهای سیستماتیک نشانه دادهاند که شواهد موجود برای ارزیابی قطعی اثربخشی PRP (چه بهتنهایی و چه همراه با سایر روشها) در جوانسازی صورت ناکافی است. از سوی دیگر، نتایج مطالعه علی (۲۰۱۸) بیانگر افزایش مشهود اثرات لیفت در صورت ترکیب با PRP است. همچنین، یک مرور روایتی ۲۰۲۳ گزارش کرد که اکثر مطالعات نشان دادهاند PRP تا حدی باعث بهبود چینوچروک، بافت و رنگ پوست میشود. در کل، ترکیب درمانها از نظر تئوری امیدوارکننده است ولی به گفته محققان نیاز به «بهینهسازی پروتکلها» و مطالعات کنترلی بیشتر دارد تا اثر دقیق آن مشخص شود.
جمعبندی: درمان ترکیبی نخ کلاژنساز و پیآرپی میتواند با همافزایی اثرات لیفت ساختاری و تقویت کلاژن، نتایجی جامع در جوانسازی پوست و لیفت غیرجراحی صورت ایجاد کند. این ترکیب مزایای هر روش را در بر داشته و عوارض جدی ناچیز است. با این حال، داوری علمی نهایی نیازمند مطالعات بالینی کنترلشده بیشتر است. بر اساس شواهد موجود، بیماران باید از فواید نسبی و محدودیتهای هر روش مطلع شوند تا تصمیم درمانی آگاهانهتری بگیرند.
منابع علمی
-
Mario Cruciani و همکاران، «Platelet rich plasma for facial rejuvenation: an overview of systematic reviews»، Blood Transfusion، 2024pubmed.ncbi.nlm.nih.gov.
-
Elif Sari و Aynur Aliyeva و همکاران، «Enduring outcomes of minimally invasive approaches for facial rejuvenation»، Arch Dermatol Res، 2025pubmed.ncbi.nlm.nih.gov.
-
Yasser Helmy Ali، «Two years' outcome of thread lifting with absorbable barbed PDO threads: Innovative score for objective and subjective assessment»، J Cosmet Laser Ther، 2018pubmed.ncbi.nlm.nih.gov.
-
Manuel Neiva-Sousa و Clara Carracha و همکاران، «Does Platelet-Rich Plasma Promote Facial Rejuvenation? Revising the Latest Evidence in a Narrative Review»، J Cutan Aesthet Surg، 2023pmc.ncbi.nlm.nih.gov.
-
Gi-Woong Hong و Soo Yeon Park و Kyu-Ho Yi، «Revolutionizing thread lifting: Evolution and techniques in facial rejuvenation»، J Cosmet Dermatol، 2024pubmed.ncbi.nlm.nih.gov.
-
Zehao Niu و همکاران، «A Meta-Analysis and Systematic Review of the Incidences of Complications Following Facial Thread-Lifting»، Aesthetic Plast Surg، 202